Toàn xã Yên Thọ có 6/7 thôn đang thiếu nước sạch nghiêm trọng. Trong đó có 922 trên tổng số 1.700 hộ dân với 4.000 nghìn nhân khẩu đang sống trong tình trạng thiếu nước sinh hoạt hoặc sử dụng nguồn nước không đảm bảo an toàn. 

Người dân tại đây cho biết, hiện tượng giếng bất ngờ trơ đáy, giếng khoan cũng chỗ có chỗ không, diễn ra từ đầu tháng 1 đến nay. Ban đầu, hiện tượng trên xuất hiện ở các giếng nước của những hộ dân sống sát mép sông Mã, sau đó lan rộng vào các hộ nằm sâu bên trong, cách mép sông gần 1 km.

Gia đình ông Trần Văn Nghĩa (trú tại thôn Tu Mục 2, xã Yên Thọ) trong 2 tháng qua đã phải bỏ ra gần 10 triệu đồng khoan đến 4 cái giếng ở những vị trí khác nhau, nhưng vẫn trong tình cảnh thiếu nước sinh hoạt trầm trọng.

Ông Nghĩa cho biết: “Giếng khơi của nhà tôi cạn kiệt nước từ ngày 15/1. Tưởng giếng dùng lâu năm bị cát bồi lắng, nhưng khi đào thêm xuống vài mét vẫn không có nước. Tôi tiếp tục mượn thợ đến khoan giếng máy, nhưng khoan liên tục đến 4 cái cũng không đủ nước sinh hoạt. Giờ mỗi ngày may ra bơm được vài lần có nước, mỗi lần chỉ được khoảng 1 khối nước. Biết là nước có nhiều tạp chất, nhưng chúng tôi vẫn phải chấp nhận lọc để sử dụng”.

Còn theo ông Trịnh Đình Hà (cũng là người thôn Tu Mục 2) đã hơn 2 tháng qua cuộc sống của người dân bị đảo lộn hoàn toàn. Gia đình ông đã khoan đến cái giếng thứ 3 rồi mà vẫn không thể có nước dùng cho sinh hoạt. Nước từ các giếng khoan bơm lên đều có mùi hôi tanh, cáu bẩn đục ngầu.

“Mỗi ngày bình thường gia đình tôi dùng khoảng 1 khối nước, nhưng từ khi mất nước đến nay gia đình chỉ dùng cầm chừng khoảng 20- 30 lít nước. Hôm trước, gia đình nhà hàng xóm có khoan 2 cái giếng mới nhưng khi khoan chừng 5-6m thì bỗng nhiên ống khoan và đất sụt xuống khiến cho việc khoan giếng trở nên rất khó khăn. Từ những nguyên nhân mà người dân chúng tôi nhận biết thì khả năng mất nước trên địa bàn là do tình trạng hút cát ngoài sông khiến cho nguồn nước bị sụt”- ông Hà nói.

Theo ông Vũ Văn Thạch (thôn Tu Mục 2), nguyên nhân hàng trăm giếng bị mất nước là do mực nước sông Mã xuống thấp hơn bình thường.

“Đây là hiện tượng bất thường. Dân chúng tôi sống ven bờ sông Mã bao đời nay, chưa bao giờ thấy có hiện tượng giếng mất nước như bây giờ. Năm nay, không hiểu sao mực nước sông Mã xuống thấp hơn so với thời điểm này ở các năm trước tới gần 2 m, nên dẫn tới các giếng bị mất nước” - ông Thạch nói.

Sau khi xuất hiện hiện tượng mất nước sinh hoạt, UBND xã Yên Thọ đã 2 lần báo cáo lên cấp trên nhưng hơn 2 tháng trôi qua, các cơ quan chức năng vẫn chưa có biện pháp khắc phục. 

Theo báo cáo của UBND xã Yên Thọ, hiện tượng giếng nước của người dân bị mất nước diễn ra từ đầu tháng 1 và ngày càng lan rộng. Ngày 25/1, UBND xã Yên Thọ thống kế có 450 hộ có giếng bị mất nước, đến ngày 4/3 số lượng giếng mất nước đã tăng lên 922 giếng.

Ông Hồ Xuân Bình, Chủ tịch UBND xã Yên Thọ xác nhận sự việc trên và cho biết: “Ở đây, bình thường người dân khoan giếng sâu từ 9 - 11 m để lấy tầng nước mặt sinh hoạt, nếu xuống sâu quá nước sẽ rất tanh hôi không ăn được. Mặc dù người dân đã tìm vị trí khoan giếng, nhưng không phải chỗ nào cũng có nước, vì vậy hiện nhiều hộ đang phải đi xin nước từ nơi khác về sinh hoạt. Chúng tôi cũng đã thực hiện biện pháp tháo nước vào đồng ruộng để nước thẩm thấu xuống, mong các giếng có nước trở lại nhưng không có kết quả”.

Cũng theo ông Bình thì ngay sau khi có hiện tượng giếng bị mất nước, chính quyền địa phương đã tổng hợp và báo cáo với huyện. Ngày 13/2, đoàn công tác của UBND huyện Yên Định và Sở NN&PTNT Thanh Hóa về kiểm tra nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp gì.

Trao đổi với PV, ông Lưu Vũ Lâm, Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho rằng, có nhiều thông tin cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mất nước ngầm tại Yên Thọ là do việc ngăn dòng sông Mã của các thủy điện phía thượng nguồn, gây thiếu nước phía hạ lưu; tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Mã… Tuy nhiên, các nguyên nhân trên vẫn chưa được làm rõ.

“Trước mắt, chúng tôi tuyên truyền bà con trong vùng bị mất nước chia sẻ với nhau những giếng khoan còn sử dụng được. Đồng thời, chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và UBND xã Yên Thọ mở cống dẫn nước từ kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã vào kênh nội đồng, để bù vào nguồn nước ngầm đã mất. Còn về giải pháp lâu dài, Yên Thọ cần phải được đầu tư một hệ thống xử lý nước sạch cho người dân” – Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho biết thêm.