Lễ động thổ đập Xayaburi ngày 7/11/2012 phá vỡ tinh thần hợp tác Mê Công
Đăng ngày: 09 Tháng Mười Một 2012
| Source: www.warecod.org.vn
Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam – VRN
Thông cáo lâm thời
Chính phủ CHDCND Lào vừa thông báo họ sẽ tổ chức lễ động thổ xây dựng công trình đập thủy điện Xayaburi trên dòng chính sông Mê Công vào ngày 7/11/2012.
Chúng tôi, VRN và các thành viên, kêu gọi Chính phủ CHDCND Lào dừng ngay lễ động thổ và rút lại quyết định đơn phương tiếp tục tiến hành hoạt động xây dựng đập Xayaburi, quyết định này được đưa ra mà không có sự đồng thuận của các quốc gia thành viên Ủy hội Sông Mê Công (Mekong River Commission – MRC).
Thứ trưởng Bộ Năng lượng và Khoáng sản của Chính phủ CHDCND Lào phát biểu trước một nhóm nhà báo vào ngày 5/11/2012: “Con đập đã được đánh giá, được thảo luận trong suốt hai năm vừa qua. Chúng tôi đã giải quyết hầu hết các mối quan ngại.”
VRN và các thành viên hoàn toàn phản đối phát biểu trên. Theo nhận định của chúng tôi, những quan ngại chính của các quốc gia thành viên MRC chưa bao giờ được giải quyết và những đánh giá tác động xuyên biên giới chưa bao giờ được thực hiện.
Chúng tôi, VRN và các thành viên, xin bày tỏ:
1. Hai báo cáo CNR và Pöyry được tiến hành ngoài khuôn khổ ngoại giao và được thực hiện mà không có sự tham vấn với các chính phủ láng giềng;
2. Các báo cáo CNR và Pöyry không phải là cơ sở đầy đủ để đưa ra quyết định về các tác động của đập Xayaburi đối với đồng bằng Mê Công. Hai báo cáo này không đóng góp vào việc thấu hiểu các tác động nói trên và cũng không cung cấp lý lẽ thuyết phục về việc tránh hoặc giảm thiểu các tác động đó.
3. Sông Mê Công không nên là một “địa bàn thử nghiệm” cho những thiết kế chưa được kiểm chứng trong môi trường thiếu dữ liệu, như đã được trình bày trong Đánh giá Môi trường Chiến lược (SEA) do MRC thuê thực hiện.
4. Quyết định tiến hành một dự án dòng chính với tình trạng chưa được kiểm chứng và thiếu dữ liệu sẽ tăng khả năng 11 dự án được đề xuất khác được thông qua, khiến các cộng đồng ven sông tại hạ lưu, đặc biệt là đồng bằng Mê Công, sẽ phải đối mặt với rủi ro lớn hơn trong thời gian gấp hơn. Tác động cộng dồn của toàn bộ 12 dự án cần được cân nhắc trước khi xây dựng.
Chúng tôi xin nhắc lại cam kết của chính phủ CHDCND Lào trong Tuyên bố Hua Hin vào 5/5/2010:
“Chúng tôi, những người đứng đầu chính phủ, tuyên bố rằng dựa trên những thành tựu của 15 năm thực hiện Hiệp định Mê Công, đề nghị có sự hợp tác xa hơn trong những năm tới giữa chính phủ các nước thành viên nhằm tối đa hóa việc sử dụng tài nguyên nước đa mục đích và lợi ích chung giữa các nước ven sông, nhằm tránh ảnh hưởng có hại gây ra do các biến cố tự nhiên và hoạt động nhân tạo, với mục đích bảo vệ những hệ sinh thái tự nhiên và sự cân bằng sinh thái vô cùng quý giá.”
Chúng tôi kêu gọi chính phủ CHDCND Lào tôn trọng tinh thần hợp tác giữa chính phủ các nước hạ lưu vực Mê Công mà Lào đã cam kết trong Hiệp định Mê Công 1995, và gần đây là trong Tuyên bố Hua Hin. Chúng tôi kêu gọi các chính phủ Việt Nam, Campuchia và Thái Lan, các đối tác phát triển của MRC và cộng đồng quốc tế yêu cầu chính phủ CHDCND Lào dừng ngay Lễ động thổ đập Xayaburi và quyết định đơn phương tiếp tục xây dựng công trình này.
Liên hệ truyền thông:
Bà Lâm Thị Thu Sửu, Điều phối Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam
Email: csrd@vnn.vn; Tel/Fax: 054 3837714
Xem chi tiết nội dung Thông cáo lâm thời của VRN, tại đây:
/media/files/Th%C3%B4ng%20c%C3%A1o%20l%C3%A2m%20th%E1%BB%9Di%20c%E1%BB%A7a%20VRN%20v%E1%BB%81%20Xayaburi%206-11-2012.pdf
VRN Office