Tiến sĩ Lê Anh Tuấn (Đại học Cần Thơ) cho rằng cần xem xét tính pháp lý 2 dự án này khi chưa được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, vi phạm luật đa dạng sinh học.

Ông đưa ra các nghi vấn về diện tích rừng sẽ bị mất; các đánh giá và biện pháp bảo tồn đa dạng sinh học (ĐDSH) nêu trong báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM; sự tính toán thủy văn, sự bồi lắng trong lòng hồ; đánh giá tác động văn hóa xã hội.

Tiến sĩ Phạm Hữu Khánh, đại diện VQG Cát Tiên nêu bật những khía cạnh cần quan tâm khi đánh giá tác động của hai dự án thủy điện, nhất là các loài động thực vật đặc hữu quí hiếm và hệ thống đất ngập nước, quan trọng là khu Ramsar Bàu Sấu.

Ông Lê Tự Trình (Chủ tịch Hội Báo cáo đánh giá tác động môi trường Việt Nam) nhấn mạnh về bài học kinh nghiệm từ hồ Trị An với hậu quả của việc phá rừng xung quanh hồ sau khi hoàn thành dự án để cảnh báo về tác hại của thủy điện 6 - 6A.

Từ những phân tích và phát hiện những hạn chế của bản báo cáo ĐTM, VRN khẳng định hai dự án này nếu được phê duyệt sẽ gây ra tác động, tổn thất lớn cho môi trường và để lại hậu quả lớn cho xã hội.

Báo cáo ĐTM còn nhiều lỗ hổng, vi phạm các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến bảo vệ vườn quốc gia, đa dạng sinh học và chưa đưa ra các biện pháp giảm thiểu, khắc phục phù hợp.

Hội thảo đã thể hiện rõ quan điểm đối với dự án thủy điện 6 và 6A. Đó là, tác động hạ lưu của hai thủy điện chưa được đánh giá đầy đủ; bất cập trong cơ chế thực hiện đánh giá tác động môi trường khi báo cáo ĐTM được tài trợ của chủ đầu tư.

Do vậy, kinh phí thực hiện ĐTM cần chuyển cho một cơ quan có thẩm quyền chủ trì trong việc chọn tư vấn để thực hiện ĐTM. Đặc biệt cần quan tâm về các công ước và sự công nhận của quốc tế đối với vườn quốc gia, vì Cát Tiên thuộc khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai, Ủy ban UNESCO đang thẩm định hồ sơ công nhận vườn quốc gia là khu di sản thiên nhiên thế giới.

Đức Minh