Việt Nam kêu gọi Lào nên giữ cam kết sẽ thảo luận với các quốc gia láng giềng trước khi triển khai các bước tiếp theo của dự án có tính rủi ro cao, thủy điện Don Sahong.

Ủy ban quốc gia Mê Kông của Việt Nam đã gửi thư yêu cầu Lào tuân thủ cam kết hợp tác khu vực theo như bản thỏa thuận Mê Công 1995. Theo một vài nguồn tin, ủy ban Campuchia và Thái Lan cũng đã gửi thư tới chính phủ Lào.

Một trong ba bức thư của Việt Nam được công bố đã viết “Chúng tôi … đưa ra ý kiến rằng đề xuất dự án cần phải được xem xét thông qua thủ tục tham vấn trước”. Theo như thỏa thuận được quy định bởi Ủy ban sông Mê Kông, một quốc giá trước khi tiến hành xây dựng một con đập phải thông báo và tham vấn với các quốc gia thành viên.

Trưởng ban Mê Kông quốc gia, Lê Đức Trung chia sẻ rằng các cán bộ của ủy ban đã có chuyến thực địa tại đập Don Sahong. Sau chuyến đi, họ kết luận rằng bốn quốc gia nên thảo luận sâu hơn về các ảnh hưởng tiềm tàng của dự án, đặc biệt về sự di cư của cá.

The proposed site for the Don Sahong dam in Laos (Photo: internationalrivers.org)

Tháng 9 năm ngoái, Lào đã thông báo với ủy ban sông Mê Kông, một cơ quan tư vấn của các quốc gia hạ nguồn Thái Lan, Việt Nam, Lào và Campuchia, về dự định xây dựng đập Dong Sahong công suất 260-MW, bất chấp những lời kêu gọi từ các nhà viện trợ nước ngoài về việc thảo luận với các quốc gia láng giềng về nguy cơ cạn kiệt nguồn cá và môi trường sống bị phá hủy. Con đập này được thi công bởi Malaysia's Mega First Corporation Bhd, xếp thứ hai trong tổng số 11 con đập mà Lào dự kiến sẽ xây dựng trên 4.900km dọc sông Mê Kông.

Các nhà hoạt động tin rằng con đập này có thể sẽ gây ra ngập lụt và đe dọa an ninh lương thực cho Campuchia và Việt Nam, theo như hãng Reuters. Việt Nam, Campuchia và Thái Lan đã nhắc lại quan ngại về việc Lào không tuân thủ thỏa thuận tham vấn cho một dự án lớn hơn trị giá 3.5 tỉ đô, đập Xayaburi công suất 1260MW được động thổ khởi công vào cuối năm ngoái.

Dịch: Vũ Hoàng Linh