Trong khuôn khổ dự án “Nâng cao năng lực của cộng đồng trong quản lý tổng hợp tài nguyên nước tại tỉnh An Giang, Đồng bằng sông Cửu Long” tài trợ bởi DFAT, WARECOD đã tiến hành các hoạt động phỏng vấn, tham vấn ý kiến của cộng đồng tại hai ấp: Mỹ Hoá 3 và Hậu Giang 1, xã Tân Hoà, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang. Qua việc chia sẻ kết quả phỏng vấn và đón nhận sự đồng tình ủng hộ của các bên liên quan, từ người sử dụng nước trực tiếp đến các ban ngành địa phương, WARECOD đã lựa chọn hỗ trợ triển khai mô hình Quản lý thuỷ nông có sự tham gia (PIM)^*. Tới tháng 4 – 2016, công tác họp các cụm dân cư nhằm bầu ra các thành viên cho ban quản lý tiểu vùng (BQLTV) mới đã cơ bản hoàn thành.

Tham dự các buổi họp này, ngoài thành phần chính là các hộ dân tiêu biểu tại hai ấp Hậu Giang 1 và Mỹ Hóa 3, còn có đại diện các Sở, Ban ngành các cấp tại địa phương, đại diện xí nghiệp thủy nông Phú Tân và BQLTV số 18. Với kinh nghiệm thực hiện xây dựng và vận hành 24 BQLTV trong dự án Kiểm soát lũ Bắc Vàm Nao, cũng được tài trợ bởi chính phủ Úc, các Ban ngành địa phương trở thành những cố vấn đáng tin cậy của dự án.

Tại buổi họp, các đại biểu tham dự có cơ hội cùng nhau chia sẻ về thực trạng quản lý, sử dụng tài nguyên nước tại khu vực mình sinh sống. Các vấn đề được quan tâm nhiều nhất có thể kể đến là: khoảng trống trong quản lý các cống thủy nông; hoạt động chưa thực sự hiệu quả của hợp tác xã; chăn thả gia cầm tại các mương gạch gây cản trở việc tưới tiêu. Với những tồn tại như vậy, việc thống nhất thành lập một BQLTV là hết sức cần thiết. Bởi theo ông Nguyễn Văn Đực - Trưởng BQLTV 18): "Khi BQLTV hình thành kèm theo quy chế, tiếng nói của BQLTV có giá trị. BQLTV lên kế hoạch cụ thể, tham khảo người dân. BQLTV đại diện tiếng nói của người dân, kí kết hợp đồng với HTX, có vai trò tham mưu với chính quyền là cánh tay nối dài của chính quyền địa phương. BQLTV sẽ phụ trách quản lí các công trình thủy lợi, trước đây chính quyền quản lí. BQLTV liên hệ kĩ thuật viên để tổ chức những buổi hợp chuyển giao khoa học kỹ thuật. Bên cạnh đó, đề xuất lên chính quyền những ý kiến, mong muốn quyền lợi của người dân. BQLTV hiệp thương giá cho người dân để không bị thương lái ép giá. Đây là tổ chức bênh vực quyền lợi của người dân. Sau khi BQLTV thành lập thì các thành viên sẽ được đi tập huấn".

Kết thúc các đợt làm việc, các đại biểu tham dự đã nhất trí cùng phối hợp thành lập BQLTV mới tại địa bàn hai ấp Hậu Giang I và Mỹ Hóa III, đồng thời biểu quyết bầu chọn các nông dân tiêu biểu trong khu vực tham gia vào cuộc họp bầu thành viên chính thức trong BQLTV với số lượng dự kiến từ 3-5 người. Theo kế hoạch dự kiến vào cuối tháng 6/2015, Trung tâm Bảo tồn và Phát triển Tài nguyên Nước sẽ tiến hành buổi họp bầu chọn các thành viên chính thức cho BQLTV mới này. Tiếp đó, các chuyên gia trong dự án Kiểm soát lũ Bắc Vàm Nao sẽ được liên hệ mời tổ chức tập huấn cho các thành viên của Ban Quản lý tiểu vùng mới.

Bài: Nguyễn Khiêm

Ảnh: Vũ Hải Linh

* Mô hình PIM đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thông qua và thúc đẩy trong nhiều dự án trên khắp cả nước. Điển hình là dự án tưới mẫu Gia Bình - Bắc Ninh và dự án Kiểm soát lũ Bắc Vàm Nao.